Hayır, psikologlar sadece dinlemez. Bu yaygın bir yanılgıdır. Psikologlar, danışanlarının sorunlarını anlamak için onları aktif bir şekilde dinler ancak sadece pasif bir dinleyici değildirler. Psikoterapi sürecinde rehberlik eder, analiz yapar, bilimsel teknikler uygular ve bireyin düşünce, duygu ve davranışlarını değiştirmesine yardımcı olur.

1. Psikologların Çalışma Şekli: Sadece Dinlemekten Çok Daha Fazlasını Yapıyor

 

Aktif Dinleme ve Empatik İletişim

Psikologlar, danışanlarını empatik bir şekilde dinler. Ancak bu, pasif bir dinleme değildir. Aktif dinleme, şunları içerir:

• Geri bildirim verme: Danışanın söylediklerini özetleyerek veya farklı açılardan bakmasını sağlayarak süreci yönlendirir.
• Duygusal yansıtma: "Bu seni çok üzmüş gibi görünüyor" veya "Bu konuda nasıl hissettiğini anlamaya çalışıyorum" gibi ifadelerle danışanın farkındalığını artırır.
• Derinlemesine soru sorma: Danışanın olaylara, düşüncelere ve duygulara farklı açılardan bakmasını sağlayacak sorular sorar.
• Sessizliği doğru kullanma: Bazen danışanın düşünmesine ve kendi iç dünyasına yönelmesine yardımcı olmak için bilinçli olarak sessizlik kullanır.

Danışana Rehberlik Etme ve Yönlendirme

Psikologlar sadece dinleyip "hı hı, anlıyorum" demekle kalmazlar. Terapi sürecinde danışanı:

• Öz farkındalık geliştirmeye teşvik ederler.
• Sorunların kökenini anlamalarına yardımcı olurlar.
• Sağlıklı başa çıkma stratejileri öğretirler.
• Duygu ve düşünce süreçlerini değiştirmek için teknikler uygularlar.

Örneğin, bir danışan sürekli olarak "Ben yetersizim" düşüncesine sahipse, psikolog bu düşüncenin altında yatan nedenleri sorgular ve danışana alternatif düşünme yolları geliştirmesi için teknikler öğretir.

Bilimsel Terapi Teknikleri Uygulama

Psikologlar, terapi sürecinde bilimsel olarak kanıtlanmış terapi yöntemlerini uygularlar. Bunlar arasında:

• Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Danışanın olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmesine yardımcı olur.
• Şema Terapi: Çocukluktan gelen düşünce ve davranış kalıplarını keşfetmeye odaklanır.
• Psikodinamik Terapi: Bilinçdışı süreçleri ve geçmişin etkisini anlamaya çalışır.
• EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme): Travma sonrası stres bozukluğunun (TSSB) etkilerini azaltmaya yönelik bir tekniktir.
• Çözüm Odaklı Terapi: Mevcut sorunlara pratik çözümler üretmeye odaklanır.

Bir psikolog, danışanını bu tekniklerle aktif olarak yönlendirir ve değişim sürecine destek olur.

Ödevler ve Egzersizler Verme

Terapi sürecinde psikologlar danışanlarına düşünmelerini, farkındalık kazanmalarını ve değişim süreçlerini hızlandırmalarını sağlayacak ödevler verebilirler.

Örneğin:

• Kaygı bozukluğu olan birine: "Gelecek hafta boyunca kaygı anlarında neler düşündüğünü not al ve bana getir."
• Özgüven eksikliği yaşayan birine: "Kendi güçlü yönlerini listeleyip üzerinde düşünmeni istiyorum."
• İlişki problemleri olan birine: "Partnerinle bir hafta boyunca farklı bir iletişim yöntemi dene ve sonucunu değerlendir."

Bu tür egzersizler, danışanın farkındalık kazanmasını sağlar ve terapinin etkinliğini artırır.

2. Psikologun Sadece Dinlediği Yanılgısı Nereden Geliyor?

Bu yanlış algının oluşmasının birkaç sebebi olabilir:

1. Film ve dizilerdeki yanlış temsiller: Birçok filmde psikologlar, sadece koltukta oturup "Peki, bunu neden hissettiğinizi düşünüyorsunuz?" diye soran biri gibi gösterilir. Oysa gerçek terapide psikologlar aktif olarak süreci yönetir.
2. Psikolojik danışmanlık ve terapi arasındaki farkın bilinmemesi: Bazı danışmanlar daha çok dinleyici pozisyonunda olabilir, ancak klinik psikologlar terapide aktif müdahaleler yapar.
3. Terapi sürecinin ilk aşamalarında daha çok dinleme olması: İlk birkaç seansta psikolog, danışanı anlamak için daha çok dinleyebilir. Ancak ilerleyen süreçte aktif yönlendirme başlar.

3. Psikologun Sadece Dinlemesi Durumunda Ne Yapmalısın?

Bazı psikologlar, yanlış bir yaklaşımla fazla pasif kalabilir ve yeterince yönlendirme yapmayabilir. Eğer terapi sürecinde psikolog sadece dinliyor ve sana rehberlik etmiyorsa:

• "Sadece dinlenmek yerine, düşüncelerimi nasıl değiştirebileceğim konusunda bana yardımcı olmanızı isterim." diyerek beklentini dile getirebilirsin.
• Terapi ekolünü sorabilirsin. Örneğin, BDT yapan bir psikolog daha aktif yönlendirme yapacaktır.
• Farklı bir psikologla çalışmayı düşünebilirsin. Tüm psikologlar aynı şekilde çalışmaz, bazıları daha yönlendirici olabilir.

4. Sonuç: Psikolog Sadece Dinler mi?

Hayır, psikologlar sadece dinlemez. Terapinin amacı, danışanın kendi sorunlarını keşfetmesini ve çözüm üretmesini sağlamak olduğundan, psikolog:
✅ Aktif dinleme yapar.
✅ Rehberlik eder ve yönlendirir.
✅ Bilimsel terapi teknikleri uygular.
✅ Ödevler ve egzersizler verir.
✅ Düşünce, duygu ve davranış değişimini teşvik eder.

Dolayısıyla psikolog sadece pasif bir dinleyici değil, danışanın değişim sürecini yönlendiren aktif bir uzmandır.

 

Psikolojik olarak sorunlar yaşadığınızı düşünüyorsanız en kısa sürede bana ulaşabilirsiniz. Soru sormak, detaylı bilgi ve randevu almak için whatsapp butonuna tıklayabilir veya psikologsinanyuksel@gmail.com mail adresimden bana ulaşabilirsiniz.

 

Kendinize ve ruh sağlığınıza iyi bakın.